Besin alerjisi, vücudumuzun bağışıklık sisteminin besinlerdeki zararsız proteinlere karşı anormal reaksiyon göstermesi sonucunda gelişir. Bağışıklık sisteminin çeşitli gıdalara abartılı reaksiyon göstermesi sonucunda, deride, solunum ve sindirim sistemlerinde çeşitli bulgular ortaya çıkar. Besin alerjisinde en sık görülen bulgular, ciltte sinek ısırıklarına benzeyen kızarıklık, kabarıklık ve kaşıntı, ya da kuruluk, pullanma ve kaşıntı ile seyreden alerjik egzema olabilir. Solunum sisteminde burun akıntısı, hapşırık, tekrarlayan öksürük ve hırıltı ile nefes darlığı şeklindedir.
Besin alerjisi sindirim sisteminde ise bulantı, kusma, karın ağrısı, kanlı ve mukuslu kaka, şiddetli gaz sancısı, ishal ya da kabızlık olarak bulgu verir. Daha ağır olgularda, acil tıbbi müdahale gerektiren tansiyon düşüklüğü, çarpıntı, bayılma ve şok ile sonuçlanan anaflaktik reaksiyon gelişebilir. Acil tıbbi müdahale edilmediği durumlarda anaflaktik besin reaksiyonları hayatı tehdit eden durumlar ile sonuçlanabilir.
Besin alerjisine neden olan besinler nelerdir?
Herhangi bir besin alerjik reaksiyona neden olabilir ancak en sık görülen besin alerjenleri süt, yumurta, fıstık, fındık, ceviz gibi kuruyemişler, buğday unu, balık ve kabuklu deniz ürünleridir. Bununla berber etler, çeşitli sebze, meyve ve susam gibi besinler de alerjiye neden olabilir.
Besin alerji tanısı nasıl konur?
Besin alerji tanısı öncelikle anneden alınan detaylı bir öykü ile başlar. Şikayetlerin başlama zamanı, süresi, tüketilen besinler ile şikayetlerin ilişkisi, annenin ve hastanın beslenme şekli tanı ile ilgili önemli ipuçları verir. Anne, baba veya kardeşte alerjik bir hastalık varlığı tanıyı önemli oranda destekler. Tanıyı desteklemek için çeşitli kan testleri ve alerji deri testleri yapılır. Alerji deri testlerinin çocuk alerji hekimi tarafından yapılması önemlidir.
Besin alerji düzelir mi?
İyi haber, çocuklarda besin alerjilerinin önemli bir kısmı ilkokula başlamadan önce düzelir. Süt, yumurta ve buğday alerjilerinin %80-90’i 5 yaş civarında düzelirken, bazı besin alerjileri erişkin yaşa kadar devam edebilir. Örneğin yer fıstığı ve kuruyemiş alerjilerinin %20 kadarı düzelirken, bazı kuruyemiş ve deniz ürünleri alerjilerinin ise çok daha küçük bir kısmı iyileşebilir. Besin alerjisinin düzelip düzelmediği düzenli aralıklarla takip edilmelidir.
